Η προγραμματισμένη διεθνική επιμορφωτική εκδήλωση στα πλαίσια του ευρωπαϊκού έργου RoboGirls πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, το διάστημα από Δευτέρα 16 Μαΐου 2022 έως Παρασκευή 20 Μαΐου 2022.
Αθήνα, 16 έως 20 Μαΐου, 2022
Συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των φορέων-εταίρων και συγκεκριμένα, οι Νικολίτσα Νιφόρα και Ευάγγελος Λυτσιούλης εκ μέρους της ΠΔΕ Αττικής, από την Ελλάδα, Ana Sović Kržić και Dalia Kager, εκ μέρους του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ, Κροατία (UNIZG), Nicoletta Pantela και Alexia Alexandrou εκπροσωπώντας το CARDET, Κύπρος, Michaela Protopapa και Pavlos Skouroupathis από το Innovade, από την Κύπρο, Isabel Alvarez Testillano και Mariano Sanz Prieto, εκπροσωπώντας το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, Ισπανία (UAM) και Laura Hyland και Patrick Conlon από το The Rural Hub, Ιρλανδία.
Σκοπός της επιμόρφωσης ήταν η δημιουργία μιας διεθνικής κοινότητας εκπαιδευτικών με παρόμοιο τρόπο σκέψης, που θα στηρίζουν ο ένας τον άλλο στο μέλλον και θα μπορούν να υλοποιήσουν επιμορφωτικές δράσεις στις χώρες τους, προωθώντας την ισότητα των φύλων και υιοθετώντας καινοτόμες δράσεις στην εκπαίδευση μέσα από τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών, με στόχο να μεγιστοποιήσουν τη θετική στάση των μαθητών, και ειδικά των μαθητριών, απέναντι στις ψηφιακές τεχνολογίες.
Την πρώτη ημέρα εργασιών οι συμμετέχοντες επισκέφτηκαν τα συστεγαζόμενα 26ο και 29ο Δημοτικά Σχολεία Αχαρνών. Τους υποδέχτηκαν οι Διευθυντές, κύριοι Αθανάσιος Περτσινίδης και Δημήτριος Καλαμπαλίκης αντίστοιχα. Μια επιτροπή υποδοχής μαθητών με την δασκάλα τους και συμμετέχουσα στην επιμόρφωση, Νικολίτσα Νιφόρα, μας μίλησε για την εμπειρία τους από την πιλοτική εφαρμογή του έργου στα σχολεία τους, μέσα σε μια υπέροχη αίθουσα γεμάτη χρώματα, βιβλία, και έργα STEM των μαθητών.
Παρόντες, εκτός από τους επιμορφούμενους/επιμορφωτές, ήταν ο Διευθυντής της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αττικής (RDPSEA) και project manager, κ. Γεώργιος Κόσυβας, οι Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου (ΣΕΕ) και μέλη της ομάδας έργου, κύριοι Ματθαίος Πατρινόπουλος, Χριστίνα Παπαζήση και Παρασκευή Φώτη, ο ΣΕΕ του 5ου ΠΕΚΕΣ, κύριος Βασίλειος Χαρίτος, και τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας, κυρία Μαρία Κατωπόδη και κύριος Βασίλειος Προξενιάς.
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής κύριος Δημήτριος Νικολετσόπουλος.
Η κυρία Κατωπόδη παρουσίασε τους επιμορφούμενους και τους φορείς που εκπροσωπούν, καθώς και τους υπόλοιπους παρισταμένους.
Ο κύριος Κόσυβας καλωσόρισε τους επιμορφούμενους, έκανε μια σύντομη παρουσίαση του RoboGirls, και ευχαρίστησε όσους συνέβαλαν καθόλη τη διάρκεια του έργου. Η κα Ana Sović Kržić δήλωσε ότι η παρουσίαση που είχε ετοιμάσει η ίδια για το RoboGirls καλύφθηκε σε μεγάλο μέρος από τον κύριο Κόσυβα, οπότε ο κύριος Γεώργιος Κόσυβας συνέχισε με το θέμα «Connecting the RoboGirls project with the skills workshops in Greece». Ο κύριος Κόσυβας αναφέρθηκε στην εγκάρσια διεπιστημονικότητα, την υπολογιστική σκέψη, την επίλυση αυθεντικών προβλημάτων που συνδέουν την εκπαίδευση με την καθημερινότητα, τα βήματα που πρέπει να ακολουθούνται στη σύγχρονη εκπαιδευτική διαδικασία και στην καλλιέργεια των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα, στοιχεία που συνδέουν το έργο RoboGirls με τα εργαστήρια δεξιοτήτων που άρχισαν να εφαρμόζονται πρόσφατα στην Ελλάδα.
Στην επόμενη φάση της παρουσίασης, οι συντονίστριες κυρίες Παπαζήση και Φώτη έπαιξαν ένα παιχνίδι γνωριμίας με τους συμμετέχοντες, οι οποίοι συστήθηκαν μεταξύ τους και μοιράστηκαν επαγγελματικές πληροφορίες και προβληματισμούς, καθώς και τις προσδοκίες τους από την επιμόρφωση.
Ακολούθησε επίσκεψη στις τάξεις συνοδεία των δύο Διευθυντών, όπου εκπαιδευτικοί και μαθητές που συμμετείχαν στην πιλοτική εφαρμογή του παιδαγωγικού υλικού κατά τους μήνες Δεκέμβριο 2021 έως και Φεβρουάριο 2022 παρουσίασαν τις δημιουργίες τους και έκαναν δωράκια στους επιμορφούμενους.
Ύστερα από ένα σύντομο διάλειμμα για καφέ, ξεκίνησε το εργαστήρι με θέμα «Unplugged STEM» ευθύνης ΠΔΕ Αττικής, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων των δύο σχολείων, διακοσμημένη με έργα ζωγραφικής των παιδιών και χάρτινους πλανήτες που αιωρούνταν από την οροφή.
Ο ΣΕΕ κύριος Ματθαίος Πατρινόπουλος επισήμανε τις αναγκαίες συνθήκες για την εφαρμογή δραστηριοτήτων unplugged STEM και παρουσίασε την δραστηριότητα/πρόκληση που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι επιμορφούμενοι/επιμορφωτές: την κατασκευή μιας γέφυρας συγκεκριμένων διαστάσεων και δυνατοτήτων, με τη χρήση χαρτονιού, χάρακα, ψαλιδιού, σελοτέιπ και BeeBot.
Σχηματίστηκαν 5 ομάδες, οι δύο από τους εκπαιδευόμενους/εκπαιδευτές, οι δύο από μαθητές και έναν εκπαιδευτικό, την κυρία Νικολίτσα Νιφόρα και τον κύριο Ευάγγελο Λυτσιούλη αντίστοιχα σε κάθε ομάδα, και μία ομάδα μόνο από μαθητές. Ο συλλογισμός που ακολουθήθηκε από τις ομάδες και τα συναισθήματα ήταν: αρχικά προβληματισμός, έπειτα σχεδιασμός του προϊόντος, κατασκευή και δοκιμή με επακόλουθες διορθωτικές κινήσεις, και τέλος ενθουσιασμός και ικανοποίηση για την επίτευξη του ζητούμενου.
Ακολούθησε γεύμα στον ίδιο χώρο, ανταλλαγή απόψεων και αναστοχασμός του εργαστηρίου που προηγήθηκε. Η κυρία Νιφόρα προσέφερε στους συμμετέχοντες εκ μέρους του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων μπουκαλάκια σπιτικού λικέρ.
Η δεύτερη ημέρα εργασιών πραγματοποιήθηκε στο Πρότυπο Γυμνάσιο Αγίων Αναργύρων. Τους επιμορφούμενους/επιμορφωτές υποδέχτηκε στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων ο Υποδιευθυντής του Γυμνασίου, κύριος Παντελεήμων Χιονίδης, ο οποίος τους καλωσόρισε και παρουσίασε μια ομάδα RoboGirls με τον καθηγητή τους και συμμετέχοντα στην εκδήλωση, κύριο Ευάγγελο Λυτσιούλη. Τα κορίτσια μοιράστηκαν την εμπειρία τους από τις δραστηριότητες STEAM του RoboGirls και τα όνειρά τους για μια καριέρα στο χώρο του STEM. Ο κύριος Λυτσιούλης προσέθεσε τη θετική του εμπειρία από την πιλοτική εφαρμογή.
Η κυρία Isabel Alvarez Testillano, εκπροσωπώντας το UAM, ξεκίνησε με μια πολύ ενδιαφέρουσα και γεμάτη ζωντάνια παρουσίαση με θέμα «Modern pedagogies for gender equality». Με τη χρήση των δημοφιλών εφαρμογών kahoot και padlet οι συμμετέχοντες έπαιξαν ‘παιχνίδια γνώσεων’ πάνω στο θέμα. Η κυρία Alvarez Testillano επεσήμανε τον διαχωρισμό μεταξύ sex (βιολογικό φύλο) και gender (κοινωνικό φύλο) και πόσο ισχυρά είναι ακόμη τα στερεότυπα σε πολλές κοινωνίες όπου ακόμη κυριαρχεί το ανδρικό. Προσέθεσε ότι το σχολείο, ως βασικός παράγοντας κοινωνικοποίησης των μαθητών/τριών έχει το κοινωνικό καθήκον να επιδιώκει τη γαλήνη και την ισότητα των φύλων και να αναδεικνύει αξίες και πρότυπα ουδέτερα προς το φύλο, μέσα από λόγο, συμπεριφορές, παιχνίδια και εκπαιδευτικό υλικό που δεν ενισχύουν τα στερεότυπα. Μερικές από τις προτάσεις για να επιτευχθεί αυτό σε κεντρικό επίπεδο είναι: η τήρηση της αρχής της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στα προγράμματα σπουδών, η εξάλειψη και απόρριψη σεξιστικών συμπεριφορών στο σχολείο, η ενσωμάτωση αυτών των αρχών στην εισαγωγική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, η προώθηση ισορροπημένης παρουσίας ανδρών και γυναικών στη διοίκηση των σχολείων, η ανάδειξη γυναικείων προτύπων κ.λπ.
Μετά το πέρας της πρώτης παρουσίασης, ο Διευθυντής του σχολείου, κύριος Χρήστος Μουρατίδης, απηύθυνε ένα σύντομο χαιρετισμό στους συμμετέχοντες.
Ακολούθησαν οι Laura Hyland και Patrick Conlon από το The Rural Hub της Ιρλανδίας, με θέμα «Integrating digital technologies (focusing on coding and robotics) in teaching and learning for STEAM». Με δεδομένο ότι έως το 2030 θα απαιτούνται δεξιότητες STEAM στο 70% των επαγγελμάτων, προβάλλει ως επιτακτική η ανάγκη ενσωμάτωσης της ρομποτικής και του προγραμματισμού στην εκπαίδευση, με ταυτόχρονη ανάπτυξη των δεξιοτήτων υπολογιστικής σκέψης, καινοτομίας και επίλυσης προβλημάτων. Το Ιρλανδικό Πλαίσιο Ψηφιακής Εκπαίδευσης 2015-2020 εστίασε στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών ώστε να υποστηρίξουν με τη σειρά τους την ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων στους/στις μαθητές/τριες τους, εξοικειώνοντάς τους/τις με την τεχνολογία, η οποία θα αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ζωής τους στο μέλλον. Η εισαγωγή του προγραμματισμού και της ρομποτικής μέσα από την εκπαίδευση STEAM από την πρώιμη παιδική ηλικία είναι ζωτικής σημασίας. Προτείνεται στο ξεκίνημα η χρήση Lego Education Kit, Arduino Circuit Board, Raspberry Pi, Sphero, Snap Circuits, ως διασκεδαστικά, καλοσχεδιασμένα και οικονομικά κιτ. Ενθαρρύνονται η διερεύνηση, η μαθητοκεντρική μάθηση, η δοκιμή και το λάθος, η ανάπτυξη της συνεργατικότητας, της επικοινωνίας, της κριτικής και δημιουργικής σκέψης κ.λπ. Επιπλέον, οι δύο εκπαιδευτικοί παρουσίασαν τη «Δήλωση πολιτικής για την εκπαίδευση STEM 2017-2026», του πρώην Υπουργού Εκπαίδευσης και Δεξιοτήτων της Ιρλανδίας, κυρίου Richard Bruton T.D., σκοπός της οποίας είναι να εμπνεύσει περισσότερους νέους, και ειδικά γυναίκες, να ειδικευτούν στις Φυσικές Επιστήμες, την Τεχνολογία, τη Μηχανική και τα Μαθηματικά, ενώ χαράσσει έναν οδικό χάρτη έως το 2026 με στόχο η Ιρλανδία να γίνει η καλύτερη εκπαιδευτική και επιμορφωτική υπηρεσία στην Ευρώπη.
Μετά την ολοκλήρωση των παρουσιάσεων, προσφέρθηκε καφές και δόθηκαν αναμνηστικά από την ΠΔΕ Αττικής στους επιμορφούμενους.
Ύστερα, οι συμμετέχοντες πέρασαν στο εργαστήριο πληροφορικής, για να κάνουν το εργαστήρι «Educational robotics, coding tools for school education», ευθύνης UNIZG. Οι επιμορφούμενοι μοιράστηκαν σε δύο ομάδες, μία για ρομποτική, με το Lego Spike Prime kit, και μία για προγραμματισμό, με Arduino. Οι κυρίες Ana Sović Kržić και Dalia Kager καθοδηγούσαν και επέβλεπαν με τη βοήθεια του κυρίου Ευάγγελου Λυτσιούλη, αρμόδιου για το εργαστήρι πληροφορικής. Ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα και διασκεδαστική διαδικασία εκμάθησης, που θα εφαρμοστεί από τους επιμορφούμενους εκπαιδευτικούς στις τάξεις τους για την προώθηση της εκπαίδευσης STEAM.
Ακολούθησε ελαφρύ γεύμα στο σχολείο.
Την τρίτη ημέρα εργασιών η ομάδα επισκέφτηκε τα Ράλλεια Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία Πειραιά. Τους επιμορφούμενους υποδέχτηκε ο Διευθυντής, κύριος Βασίλειος Πανόπουλος, και η Υποδιευθύντρια και μέλος της Επιτροπής RoboGirls, κυρία Μαρία Ρέλλια, στην αίθουσα εκδηλώσεων.
Η παρουσίαση με θέμα «Introduction to the RoboGirls Toolkit and OERs», ευθύνης CARDET/Innovade, έγινε από την κυρία Νικολέττα Παντέλα. Η κυρία Παντέλα έκανε μία επισκόπηση της πλατφόρμας ηλεκτρονικής μάθησης robogirls.eu/el/e-learning παρουσιάζοντας τα βασικά συστατικά της: Ολοκληρωμένος Οδηγός για Εκπαιδευτικούς, Σχέδια Μαθημάτων, Βιωματικά Εργαστήρια, Θεματικές Σχολικές Ημέρες, Προσομοιωτής Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας. Η πιλοτική εφαρμογή του παραπάνω υλικού έγινε σε περισσότερους/ες από 800 μαθητές/τριες από περισσότερους/ες από 40 εκπαιδευτικούς στις 5 χώρες εταίρους. Παρουσιάστηκε η ανατροφοδότηση που πήραμε από μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς, καθώς και προτάσεις βελτίωσης.
Έγινε σύντομη διακοπή για καφέ και την ομάδα περίμενε μια όμορφη έκπληξη από τον Διευθυντή κύριο Πανόπουλο, την Υποδιευθύντρια, κυρία Ρέλλια και τον εκπαιδευτικό Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, κύριο Χρήστο Νικολόπουλο. Ο Διευθυντής προσέφερε αναμνηστικά μετάλλια στους επιμορφούμενους και ο κύριος Νικολόπουλος τους προσέφερε σχέδια γραφιστικής που έφτιαξε ο ίδιος.
Έπειτα, ακολούθησε το εργαστήρι «E-learning platform», ευθύνης CARDET/INnovade, κατά το οποίο οι επιμορφούμενοι χωρίστηκαν σε ομάδες και διάλεξαν από ένα σχέδιο μαθήματος ή εργαστήρι, προκειμένου να προτείνουν βελτιώσεις. Ακολούθησε ανάλυση SWOT στην εφαρμογή jamboard. Τέλος, έγινε μια σύντομη παρουσίαση του MOOC, το οποίο θα είναι διαθέσιμο από τον Αύγουστο στην ιστοσελίδα RoboGirls και θα παρέχει ασύγχρονη επιμόρφωση με χορήγηση βεβαίωσης ολοκλήρωσής του, αποτελούμενο από 5 ενότητες: Σύγχρονη παιδαγωγική για την ισότητα των φύλων, Βασικές αρχές της προσέγγισης STEAM, H χρήση ρομποτικής και προγραμματισμού για τη διδασκαλία STEAM, Σχεδιασμός ενός μαθήματος STEAM, Aξιολόγηση του STEAM.
Για το κλείσιμο των εργασιών, παρατέθηκε γεύμα στους συμμετέχοντες στην ακτή του Πειραιά, στο Μικρολίμανο.
